Η τριτοκοσμική Αθήνα

Στο μυαλό των περισσότερων Ελλήνων και ξένων, η λέξη Αθήνα φέρνει στο μυαλό πολύ συγκεκριμένα πράγματα. Η Ακρόπολη, οι αρχαίοι φιλόσοφοι, οι πρώτοι Ολυμπιακοί αγώνες της σύγχρονης εποχής και χρυσές σελίδες στην παγκόσμια ιστορία. Πώς αντιλαμβάνεται όμως την Αθήνα ένας άνθρωπος ο οποίος σήμερα κατοικεί σε αυτή και τελικά τι είδους πόλη είναι η πόλη στην οποία κατοικούμε;...

Είναι μια πόλη αντάξια της ιστορίας της; Είναι μια ευρωπαϊκή πόλη; Ή μήπως έχει αρχίσει ολοένα και περισσότερο να ομοιάζει αφρικανική πόλη;
Πριν λίγες ημέρες σε ένα ηλεκτρονικό περιοδικό του Πειραιά δημοσιεύθηκε ένα ρεπορτάζ σχετικά με την περιοχή της Κοκκινιάς, η οποία έχει μετατραπεί πλέον σε «no-go zone» λόγω της παρουσίας ενός πολύ μεγάλου αριθμού Πακιστανών οι οποίοι περνούν τον χρόνο τους στις πλατείες, μεθούν και αλληλομαχαιρώνονται. Στην τελευταία συμπλοκή υπήρξε μάλιστα και ένας νεκρός. Η Κοκκινιά δεν αποτελεί όμως κάποια εξαίρεση.
Μίλησα με κάποιους φίλους μου που κατοικούν στην περιοχή, σχετικά με το τι συμβαίνει.

Μου είπαν ότι το κακό με την περιοχή είναι το ότι ο Πειραιάς για κάποιον λόγο έχει αρχίσει τα τελευταία τρία τέσσερα χρόνια να προσελκύει έναν μεγάλο αριθμό ασιατών. Ρωτώντας τους γιατί συμβαίνει αυτό μου απάντησαν:
“Κατ' αρχάς σίγουρα είναι τα “μαύρα μεροκάματα”. Είναι πολύ πιο εύκολο στην περιοχή, καθώς βρίσκεται κοντά και σε ότι έχει απομείνει από βιοτεχνικές και βιομηχανικές ζώνες να βρούν δουλειά. Δυστυχώς όμως δεν είναι μόνον αυτό. Για κάποιον λόγο φαίνεται ότι εδώ πέρα κάποιοι θέλουν να φτιάξουν ένα “θρησκευτικό κέντρο” μίας ομάδας μουσουλμάνων οι οποίοι φαίνεται ότι δεν “τα έχουν καλά” με τους υπόλοιπους μουσουλμάνους που ίσως θα πάνε στο τέμενος που θα γίνει στην Αθήνα. Δεν ξέρω αν είναι κάποια αίρεση που υπάρχει αποκλειστικά στο Πακιστάν ή κάποιος άλλος διαχωρισμός”.

Λίγο πιο πέρα στο Πέραμα η κατάσταση είναι κάπως διαφορετική. Μεγάλος αριθμός μεταναστών, αλλά οι οποίοι έχουν πολύ μεγαλύτερη χρονικά παρουσία. Πολλοί Αιγύπτιοι, οι οποίοι ασχολούνται με και πέριξ της ιχθυόσκαλας και που τελευταία φαίνεται να είναι και σε καλύτερη κατάσταση -οικονομικά- από τους Έλληνες της περιοχής. Ο Ασπρόπυργος άλλη πικρή ιστορία. Από τους ξένους και τους Ρομά, μέχρι πολύ σκληρούς εγκληματίες που προέρχονται από χώρες του πρώην Σοβιετικού παραπετάσματος.

Το ίδιο το κέντρο της Αθήνας δεν φαίνεται να είναι σε καλύτερη κατάσταση

Οι διακινητές της πρέζας είναι κυρίως Σομαλοί σε δρόμους και στενά γύρω από την Πλ. Καραϊσκάκη και την Ομόνοια. Πίσω τους κρύβονται άλλα πιο σκληρά κυκλώματα, λένε κάτοικοι και καταστηματάρχες του κέντρου. Οι Νιγηριανοί διεκδικούν τον ρόλο του προστάτη στις Αφρικανές πόρνες. Σε δρόμους και στενά των «γκετοποιημένων» περιοχών συμμορίες Αλγερινών και Μαροκινών κλέβουν τσάντες, πορτοφόλια, κινητά τηλέφωνα, χρυσές καδένες από λαιμούς περαστικών. Τα περιστατικά πολλά. Οι διαμαρτυρίες των κατοίκων πρέπει να έχουν γεμίσει τόνους χαρτιού και η αστυνομία δεν επαρκεί σχεδόν για τίποτε. Όχι τόσο οι αστυνομικοί ως άτομα αλλά οι υποδομές της καθώς τα κρατητήρια είναι γεμάτα σε κάθε σχεδόν αστυνομικό τμήμα.

Πράγματα χιλιοειπωμένα που δεν έχει ιδιαίτερο νόημα να ξαναγραφθούν. Μία απλή βόλτα βραδυνές ώρες από την ευρύτερη περιοχή του τριγώνου Πλ. Καραϊσκάκη-Πλ. Αμερικής-Ομόνοια είναι αρκετή. Είναι μόνον αυτά; Είναι μόνον η εγκληματικότητα; όχι φυσικά. Όλες αυτές οι περιοχές αποτελούν την ίδια στιγμή και κέντρα... βρωμιάς και δυσωδίας! Φταίει το ότι η πλειοψηφία αυτών των ανθρώπων κατέβηκαν από τα βουνά της Ασίας ή τις ερήμους της Αφρικής στην Αθήνα; Πάντως η μυρωδιά των ούρων, τα σκουπίδια και οι στοιβαγμένοι κατά δεκάδες μέσα σε διαμερίσματα, αποτελούν πλέον χαρακτηριστικό γνώρισμα.

Τοξικομανείς και πόρνες συμπληρώνουν την πραγματική εικόνα της “ιστορικής Αθήνας”. Χαρακτηριστικό το τι γράφει ένας άνθρωπος που δεν ζει στο κέντρο: “χθες γιά διάφορες δουλειές γύρισα όλη την Αθήνα, πήγα Αμπελόκηπους. Ομόνοια, Αλεξάνδρας, Σύνταγμα, Κολωνάκι, Κεραμεικό, Θησείο. Δεν είδα πολλούς μετανάστες, αλλά ένα απαθλιωμένο, κακοντυμένο, δυστυχισμένο πλήθος, που θύμιζε φωτογραφίες από την κατοχή. Παντού βρώμα, σκουπίδια, πλήθη αστέγων, ζητιάνοι, άνθρωποι που κοιμόντουσαν σε κιβώτια σε στοές, αδέσποτα σκυλιά, σκέτη φρίκη.

Αυτή δεν ήταν η Αθήνα, ήταν μία τριτοκοσμική πόλη. Όταν γύρισα τα Βαλκάνια ανάμεσα σε δύο πολέμους, το 1997, οι πόλεις τους αν και πάμπτωχες δεν ήταν σε τέτοια κατάσταση.”
Τριτοκοσμική πόλη είχαν χαρακτηρίσει την Αθήνα και σε συνέντευξη τύπου τους πριν από κάποια χρόνια οι “Γιατροί του Κόσμου”.

Δεν είναι όμως μόνον οι μετανάστες αλλά και τα... Πανεπιστήμια!

Θα μπορούσε κανείς όλη αυτή την “τριτοκοσμικότητα” να την αποδώσει εξ' ολοκλήρου στους μετανάστες. Από ό,τι φαίνεται όμως ακόμη και εκεί που βρίσκονται οι “νεοέλληνες” τα πράγματα δεν είναι πολύ καλύτερα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα Πανεπιστήμια.
Σκουπίδια παντού, χώροι που πλημμυρίζουν με την πρώτη νεροποντή... Εικόνες ντροπής για το Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) ανήρτησε μόλις τον Ιούλιο ο πανεπιστημιακός Μάνος Στεφανίδης στον ιστότοπό του και έκαναν το γύρο του διαδικτύου.

Εικόνες που δείχνουν ένα πανεπιστήμιο σε παρακμή, σε παράλυση. Και η κατάσταση, ίσως, είναι και χειρότερη, καθώς καθηγητές καταγγέλλουν ότι η βρωμιά και η εγκατάλειψη στα άδυτα του ιδρύματος είναι εντονότερες.«Η βρωμιά και οι εικόνες που παρουσιάστηκαν είναι το κερασάκι στην τούρτα, επειδή φαίνονται. Τι δεν φαίνεται; Οι τουαλέτες που δεν γίνεται να χρησιμοποιηθούν, τα ποντίκια που κυκλοφορούν στους χώρους, η σήψη -πραγματική και μεταφορική- που είναι έντονη παντού», είχε συμπληρώσει τότε άλλο μέλος της Φιλοσοφικής Σχολής.

«Σε άλλες σχολές, η δυσωδία είναι πιο έντονη. Πρόσφατα, είχα επισκέπτες καθηγητές από ξένα ΑΕΙ και δεν τόλμησα να τους φέρω στη σχολή», είχε δηλώσει τότε σε εφημερίδα καθηγήτρια στην Πανεπιστημιούπολη.
Και δεν είναι μόνον αυτά! Αφίσσες και γκράφιτι σε τοίχους, ακόμη και στην “βιτρίνα” της πόλης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στην οδό Πανεπιστημίου, είναι χαρακτηριστικά. Τριτοκοσμικότητα άνευ προηγουμένου.
Για να μην αναφερθούμε στα υπαίθρια παζάρια που στήνονται από την Ερμού και την Νομική Σχολή, μέχρι πρόσφατα στην ΑΣΟΕΕ αλλά ακόμη πολλές φορές και στην Πλατεία Συντάγματος και που θυμίζουν περισσότερο Κάιρο και Ισλαμαμπάντ, παρά την πρωτεύουσα του παγκόσμιου πνεύματος.

Έχουν άδικο άραγε οι Γερμανοί δημοσιογράφοι που στο περιοδικό Stern, σε ένα ρεπορτάζ σχετικά με την κατάσταση του Ελληνικού Συστήματος Υγείας έγραφαν “Οι συνθήκες θυμίζουν τριτοκοσμική χώρα. Λέγεται μάλιστα ότι “Η Ελλάδα είναι αφρικανική χώρα που ανήκει γεωγραφικά στην Ευρώπη”. Γιατί όταν η πρωτεύουσά σου θυμίζει Αφρική, τότε θυμίζει όλη η χώρα σου!

Δημήτρης Παπαγεωργίου

www.elora.gr