Τον Δεκέμβριο του 2014 ο πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας Βλαντίμιρ Πούτιν ανακοίνωσε την αναστολή του προγράμματος για τον αγωγό φυσικού αερίου South Stream και την αντικατάστασή του από τον Turk Stream. Η απόφαση εκείνη είχε ληφθεί μετά την παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Βουλγαρία, καθώς σύμφωνα με το «πόρισμα» των Βρυξελλών δημιουργούνταν μονοπώλιο από την Gazprom. Έναν χρόνο αργότερα, μετά την κατάρριψη του ρωσικού βομβαρδιστικού από τουρκικά πυρά στις 24 Νοεμβρίου, η Μόσχα γνωστοποιεί τον τερματισμό των εργασιών για τον Turk Stream...
Την περασμένη εβδομάδα ανακοινώθηκε πως υπήρξε μυστική συνάντηση στην Ελβετία, με στόχο την
επαναπροσέγγιση
Τουρκίας και Ισραήλ και την εκ νέου ανταλλαγή πρέσβεων, έπειτα από
πέντε χρόνια ψυχρότητας στις σχέσεις των δύο κρατών. Το 2010 ισραηλινές
ειδικές δυνάμεις είχαν καταλάβει το πλοίο «Μαβί Μαρμαρά» που προσπαθούσε
να διασπάσει τον ισραηλινό ναυτικό αποκλεισμό της Γάζας, σκοτώνοντας 10
Τούρκους ακτιβιστές.
Τι
σχέση έχουν τα δύο θέματα; Την απάντηση δίνει η ισραηλινή εφημερίδα
«Χααρέτζ». «Έπειτα από πέντε χρόνια η αποκατάσταση κανονικών σχέσεων
Άγκυρας-Ιερουσαλήμ θα επιφέρει μεγάλα κέρδη και στις δύο χώρες.
Ακολουθεί δεύτερη φάση συνομιλιών για την εισαγωγή ισραηλινού φυσικού
αερίου. Ένα πρόγραμμα πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων» επισημαίνεται σε
δημοσίευμα της εφημερίδας.
Η είδηση για την προσπάθεια αποκατάστασης των τουρκο-ισραηλινών σχέσεων έρχεται μετά την υπογραφή από τον Ισραηλινό πρωθυπουργό της συμφωνίας που αναμενόταν από καιρό, για το πρόγραμμα «Λεβιάθαν» στα ανοικτά των ακτών της χώρας του. Το κοίτασμα Λεβιάθαν εκτιμάται στα 622 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, ενώ το κόστος εξόρυξης θα κυμανθεί κοντά στα 6 δις δολάρια, με την παραγωγή να αρχίζει μέσα στο χρονικό διάστημα 2018-2020.
Το «αγκάθι» της Γάζας
Κονσόρτσιουμ από τουρκικές εταιρείες -με πρώτη τη «Zorlu Energy»- εδώ και καιρό διαπραγματεύονται με αντίστοιχες στο Ισραήλ για την κατασκευή αγωγού, τη διαδρομή που θα ακολουθήσει και τον τρόπο διάθεσης του φυσικού αερίου. «Αγκάθι» στις σχέσεις των δύο χωρών παραμένει το τουρκικό αίτημα για την άρση του αποκλεισμού της Γάζας, κάτι που δεν δείχνει πρόθυμο να ικανοποιήσει το Ισραήλ.Η επιδείνωση των ρωσοτουρκικών σχέσεων ανοίγει τον δρόμο για να σπάσει ο πάγος μεταξύ Τουρκίας και ΙσραήλΠαίζοντας το ιδιότυπο διπλωματικό του παιχνίδι, ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν την επομένη της ανακοίνωσης της συνάντησης στην Ελβετία για τη βελτίωση των σχέσεων Ισραήλ - Τουρκίας υποδέχτηκε στην Άγκυρα τον ηγέτη της Χαμάς Χαλέντ Μεσάαλ. Το μόνο που ανακοινώθηκε μετά τη συνάντηση ήταν πως «τέθηκαν επί τάπητος οι τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή».
Επίσης, όπως ανακοίνωσε το Σάββατο ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, το Ισραήλ έχει ικανοποιήσει έναν από τους τρεις όρους που έθεσε η Τουρκία: τη συγγνώμη που είχε ζητήσει τον Μάρτιο του 2013 ο Νετανιάχου από τον Τούρκο πρόεδρο, σε τηλεφωνική τους επικοινωνία. Παράλληλα, υπάρχει η υπόσχεση για τη χορήγηση αποζημίωσης 20 εκατ. δολαρίων για τα θύματα του «Μαβί Μαρμαρά».
Τα ισραηλινά Μέσα μετέδωσαν ακόμη ότι στα επόμενα βήματα για τη βελτίωση των σχέσεων των δύο χωρών είναι «να εξεταστεί η συνεργασία τους στο εμπόριο των πηγών ενέργειας και κυρίως στη δημιουργία ενός αγωγού φυσικού αερίου για τη μεταφορά ισραηλινού φυσικού αερίου μέσω Τουρκίας στην Ευρώπη».
(Αυτοί είναι οι διεθνείς αγωγοί φυσικού αερίου που υπάρχουν ή σχεδιάζονται)
(Ο εν λόγω χάρτης επισημαίνει τη διαμάχη για τον καθορισμό των ΑΟΖ* Ελλάδας και Τουρκίας)
* Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) εκτείνεται σε απόσταση 200 ναυτικών μιλίων από την ακτογραμμή. Πρόβλημα δημιουργείται εκεί που δύο ΑΟΖ τέμνονται όταν συναντώνται σε μικρότερη απόσταση. Σε αυτήν την περίπτωση απομένει στις δύο χώρες να συμφωνήσουν στην έκταση των ΑΟΖ τους.
Εξίσωση η ΑΟΖ
Πόσο περίπλοκο είναι το ενεργειακό παιχνίδι στην ευρύτερη περιοχή φαίνεται στη συμμαχία που έχει ήδη δημιουργήσει η Ρωσία με την Κύπρο και το Ισραήλ στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου.
Τόσο η Κύπρος όσο και το Ισραήλ, ως τώρα, είχαν δύο προοπτικές για την πώληση του φυσικού τους αερίου στην Ευρώπη:
1) μέσω του υποθαλάσσιου αγωγού Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας-Ιταλίας (East Med Pipeline)
2) με την υγροποίηση του φυσικού αερίου στο εργοστάσιο LNG που σχεδιάζεται να κατασκευαστεί στην Κύπρο και μεταφορά του με δεξαμενόπλοια στην Ευρώπη.
Εκείνο, πάντως, που έχει κατορθώσει η Ρωσία, είναι να μετατραπεί σε... πονοκέφαλο στο υπογάστριο της Τουρκίας, όπως η Άγκυρα πονοκεφάλιαζε γεωπολιτικά τη Μόσχα με την παράκαμψη των αγωγών TANAP και TAP.
Ρωσικά σχέδια
Ρωσικό ενδιαφέρον έχει εκδηλωθεί και σε σχέδιο κατασκευής αγωγού Ιράν-Ιράκ-Συρίας, με τη συμμετοχή του Ισραήλ και της Κύπρου. Η συγκεκριμένη ενεργειακή δίοδος πάντως θα καθυστερήσει εκ των πραγμάτων λόγω της πολεμικής ατμόσφαιρας σε Συρία και Ιράκ, αλλά και της εχθρότητας Ισραήλ-Ιράν. Ο αγωγός αυτός θα παρακάμπτει την Τουρκία (απομονώνοντας ενεργειακά την Άγκυρα).
Στα ρωσικά σχέδια είναι και η κατασκευή εργοστασίου LNG στη Συρία. Εκεί, το φυσικό αέριο θα υγροποιείται και στη συνέχεια θα μεταφέρεται με πλοία σε Ευρώπη και Αφρική. Υπενθυμίζεται πως η Μόσχα έχει ήδη αποκτήσει δικαιώματα για την άντληση στα ανοικτά των συριακών ακτών, γεγονός που ενισχύει τα γεωπολιτικά και ενεργειακά της συμφέροντα (μήπως αυτό εξηγεί και τη ρωσική στρατιωτική εμπλοκή στον συριακό εμφύλιο;).
Συμμαχίες στη Μέση Ανατολή
Η Τουρκία, ως τώρα, εκδήλωνε την εχθρότητά της προς το Ισραήλ και τη Συρία. Οι επιθέσεις της Άγκυρας εναντίον του καθεστώτος Άσαντ ενισχύονταν από τα... πετροδόλαρα της Σαουδικής Αραβίας, του Κατάρ και των Ηνωμένων Εμιράτων. Τουρκία και Κατάρ υποστηρίζουν τη Χαμάς (που κυβερνά στη Γάζα) και τους Αδελφούς Μουσουλμάνους (που ανατράπηκαν από στρατιωτικό πραξικόπημα στην Αίγυπτο). Το Ιράν στηρίζει τη Χεζμπολάχ του Λιβάνου που μάχονται στο πλευρό των κυβερνητικών δυνάμεων της Δαμασκού.
Το κουβάρι αυτό προσπαθεί να ξετυλίξει ο Ερντογάν, που θέλει τα οικονομικά οφέλη όταν καταστεί η χώρα του ενεργειακός κόμβος και τη διασχίζουν όσο περισσότεροι αγωγοί γίνεται...
www.zougla.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου