Πούτιν ο “παίκτης” και τα λάθη των δυτικών στην ανάλυση του “παιχνιδιού” του

Γράφει ο ΠΟΛΥΔΕΥΚΗΣ

Με τις πληροφορίες που κυκλοφορούν ευρέως περί επικείμενης επέμβασης της Τουρκίας στη Συρία, μία χώρα που αν μη τι άλλο η κατάσταση ασφαλείας και η προστασία της ανήκει στις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις, αξίζει να δούμε τελικά ποια είναι η άποψη της Δύσης για την «Κόκκινη Αρκούδα»; Πόσο λανθασμένα έχουν εκτιμήσει και αναλύσει το Ρώσο Πρόεδρο που αποτελεί την ψυχή της ρωσικής πολιτικής; Διότι ο Putin είναι γνωστό πως... εποπτεύει ένα τεράστιο οπλοστάσιο πυρηνικών όπλων – οπότε, για χάρη της παγκόσμιας ασφάλειας, είναι σημαντικό να ξέρουμε ποιος είναι, πώς σκέπτεται και γιατί.

Η Ρωσία του Putin  είναι ένα «one-man show», κατά τη γενική εκτίμηση και η αλήθεια είναι ότι κάπως έτσι έχουν τα πράγματα, αλλά όχι ακριβώς έτσι! Διότι όπως προείπαμε μπορεί ο Putin να είναι η ψυχή της ρωσικής πολιτικής αλλά ο εγκέφαλος αυτής είναι ένας πυρήνας συνεργατών του, μαζί με τον ίδιο φυσικά. Οι τελευταίες εξελίξεις στη Συρία και οι αποφάσεις του Ρώσου Προέδρου, ο τρόπος που παρουσιαζόταν και η αντιμετώπιση δύσκολων κρίσεων, όπως το εμπάργκο της Δύσης απέναντι στη Μόσχα και ο εμφύλιος της Ουκρανίας, δείχνουν ότι ο Ρώσος Πρόεδρος δεν είναι ο μοναδικός που αποφασίζει, αλλά ο μοναδικός που εκδηλώνει τη ρωσική πολιτική. Δηλαδή όσα δείχνει η Ρωσία μπορεί να δείχνονται σχεδόν αποκλειστικά από το Ρώσο Πρόεδρο αλλά πριν αυτό το show οι αποφάσεις έχουν σχεδιαστεί με σκακιστική δεξιοτεχνία από ένα ολόκληρο επιτελείο.

Ακόμα όμως και αν η πολιτική της Μόσχας σχεδιάζεται από περισσότερους εκ του ενός, αυτό εξακολουθεί να αποτελεί κλασικό παράδειγμα υπερσυγκεντρωτικής και ανεξέλεγκτης διοίκησης, η οποία υποστηρίζεται από τη Δούμα άβουλα και πειθήνια. Στο τέλος αυτό που φαίνεται προς τα έξω είναι η προσωπική σφραγίδα του Putin, ως ο τελευταίος εγκρίνων την απόφαση και φέροντας ο ίδιος την ευθύνη. Αυτό το είδος διοίκησης έχει βαθιές ρίζες στη ρωσική πολική κουλτούρα, θυμίζοντας κατά πολύ το πρότυπο του «Πατερούλη» του κομμουνισμού και η αλήθεια είναι πως αν εξαιρέσουμε τη διαφορά στο όνομα όλα τα υπόλοιπα παραμένουν ακριβώς ίδια σε σχέση με το παρελθόν. Αν προσθέσουμε και την τσαρική περίοδο της Ρωσίας, τότε αντιλαμβανόμαστε ότι δε θα μπορούσε να είναι διαφορετικό το μοντέλο διοίκησης για να πετύχει σε αυτή τη χώρα, αφού κάθε διοίκηση απαιτεί πριν την επιτυχία την κοινωνική αποδοχή.

Αντιλαμβανόμαστε, ότι ο αυτό το πρότυπο το οποίο εξάγει ο Ρώσος Πρόεδρος δεν αποτελεί προϊόν μόνο επίδειξης προς το εξωτερικό, αλλά κυρίως εσωτερικής κατανάλωσης, ακριβώς λόγω της αναγκαιότητας εξασφάλισης της κοινωνικής αποδοχής της ρωσικής κοινωνίας που είναι αυτή που εξασφαλίζει την ομαλή συνέχεια στη ρωσική πολιτική, ασχέτως των διεθνών εξελίξεων και των ριψοκίνδυνων πολιτικών που ακολουθούνται. Διότι ο Putin ακολουθεί και ριψοκίνδυνες διαδρομές, όπως ακριβώς πράττουν και οι μεγάλοι χρηματιστές της Wall Street.

Θα πρέπει να τονίσω σε αυτό το σημείο πως δεν πρόκειται για κάποιο οπορτουνιστή, τυχοδιώκτη ή τζογαδόρο. Όταν μία επιχείρηση επιθυμεί να αναπτυχθεί οικονομικά μέσω επενδύσεων, τότε ακολουθεί ένα πρόγραμμα επενδύσεων σε «βαριά χαρτιά» που εξασφαλίζουν την ελάχιστη πρόοδο προκειμένου να μην μειωθεί το κεφάλαιο και εμπεριέχουν μικρή επικινδυνότητα και εμβολιάζει το πρόγραμμα αυτό με ριψοκίνδυνες, αλλά μελετημένες κινήσεις οι οποίες αποδίδουν μεγαλύτερο κέρδος και φυσικά εμπεριέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Ο Putin και η ομάδα του αποτελούν στο σύνολό τους έναστρατηγικό νου. Σχεδιάζουν μακρόπνοα. Αυτό, συνδυαζόμενο με το γεγονός ότι ο Putin έχει εξασφαλίσει για το Γραφείο του να μη διαθέτει κάποιο θεσμικό περιορισμό, όπως οι δυτικοί ομόλογοί του, καθιστά το Προεδρικό Γραφείο μία υπέρμετρα ευέλικτη δύναμη στις παγκόσμιες υποθέσεις.

Βέβαια, ο PUTIN δεν είναι παντοδύναμος – ή αλάθητος. Η υπερεκτίμησή του θα μπορούσε να είναι το ίδιο επικίνδυνη με την υποτίμησή του, ωστόσο αυτό είναι που επιθυμεί και ο Ρώσος Πρόεδρος, παίζοντας με την ψυχοσύνθεση ηγετών και λαών. Διότι μπορεί να διαθέτει περιορισμένη εμπειρία, μη έχοντας ζήσει πολύ στο εξωτερικό, δεν έχει σαφή γνώση του τρόπου που λειτουργούν οι δομές της δυτικής κοινωνίας, ούτε ενδιαφέρεται να αποκτήσει αυτή τη γνώση, ωστόσο αυτό αποτελεί ίδιον των ηγετών υπερδυνάμεων. Στην ουσία ο Putin «σνομπάρει» τους αναποφάσιστους και ασθενικούς ηγέτες της Ευρώπης, αλλά αυτό αποτελεί άλλο ένα show για εσωτερική και εξωτερική κατανάλωση αφού ως επιχειρησιακός της KGB γνωρίζει την αξία των πληροφοριών και πώς να προετοιμάζεται σε αυτό το επίπεδο εναντίον των συνομιλητών του. Η φαινομενική ή και ουσιαστική εμμονή του σε παλαιότερες πεποιθήσεις κινδύνου, που ο ίδιος φιλτράρει με το πρίσμα του Ψυχρού Πολέμου, έχουν αναγκάσει τη Δύση να ξυπνά αναμνήσεις από εκείνη την περίοδο και να παρασύρεται σε εμμονές, εποχής προς τριακονταετίας, κάτι που συμφέρει τη Μόσχα η οποία βρίσκεται σε περίοδο αναδιάρθρωσης και ανασυγκρότησης.

Κατά τον ίδιο τρόπο που ο Putin δεν γνωρίζει στην πραγματικότητα πώς να μιλήσει στη Δύση έτσι και η Δύση δεν γνωρίζει πώς να τον ακούσει ή να του μιλήσει – και αυτό το επίπεδο της  αμοιβαίας μη-αντίληψης, είναι επικίνδυνο.

Εκείνο που η  Δύση τείνει να μην αντιλαμβάνεται στη ρητορική του Putin, είναι ότι θέλει ασφάλεια για τη Ρωσία, απλά.  Θέλει να καθορίσει και να υπερασπίσει ό,τι θεωρεί ζωτικής σημασίας για τα ρωσικά συμφέροντα και θεωρεί τις ΗΠΑ, ως υπέρτατη απειλή, παρά τα όποια προβλήματα ασφαλείας έχουν προκύψει για την αντίπαλο υπερδύναμη μετά την 11/9. Ωστόσο θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι η Ρωσία σε αυτό το στάδιο ανασυγκρότησης είναι ευάλωτη και δύναται να απολέσει εξουσία και δύναμη. Ο πιο εύκολος, ίσως, τρόπος να το αποφύγει είναι οι λεονταρισμοί που τρομάζουν την ασθενική, άβουλη και ψοφοδεή Ευρώπη, η οποία με τη σειρά της μετατρέπεται σε ανάχωμα των επιδιώξεων των ΗΠΑ. Όσο η Ουάσιγκτον και οι ΜΚΟ της Δύσης επιχειρούν την αλλαγή του status quo στις περιοχές της πρώην ΕΣΣΔ, ο Putin θα γίνεται πιο επιθετικός λόγω της πεποίθησης πως οι αλλαγές αυτές αποσκοπούν στην υπονόμευση της πολιτικής κατάστασης στη Ρωσία.

Στο τέλος της ημέρας, η άποψη του Putin για τον κόσμο είναι πάντα μία έννοια που φέρει σαν άποψη από την Σοβιετική εποχή: «η Ισχύς καθιστά και το σωστό» και ότι η σκακιέρα των διεθνών σχέσεων, έχει βασικό κανόνα τα πεδία μάχης, κυριολεκτικά. Το πρόβλημα, για τον Putin, είναι ότι οι πλουτοπαραγωγικές πηγές της Ρωσίας, σε όρους συμβατικού στρατού και οικονομικούς όρους είναι εξαιρετικά υποδεέστερες από εκείνες των ΗΠΑ και άλλων δυτικών χωρών. Οπότε ο Putin «βλέπει» τον εαυτό του σε μια ασύμμετρη διαμάχη με τις ΗΠΑ, κάτι που τον ωθεί να γίνει καινοτόμος, ώστε να βρει απροετοίμαστη τη Δύση και να πολεμήσει με την τακτική «blitzkrieg» των Γερμανών στον Β’ ΠΠ, όταν και αυτοί τότε, αντιμετώπιζαν ακριβώς τα ίδια προβλήματα από ακριβώς την ίδια θέση ισχύος (ή μη ισχύος αναλόγως την οπτική). 

Το παράδοξο και αντίθετο από εκείνη την εποχή είναι πως ο Putin δεν επιθυμεί να θέσει εαυτόν εκτός διεθνούς κοινότητας. Αντίθετα, θέλει μία θέση στο «τραπέζι της Δύσης», ειδικότερα με τις ΗΠΑ, ώστε να κλείνει συμφωνίες «ως ίσος». Επιθυμεί δηλαδή την αποδοχή της χώρας του, από το διεθνή παράγοντα, ως υπερδύναμη, όπως την αντιλαμβανόμασταν και στο παρελθόν και την αναγνώριση της ίσης επιρροής στον κόσμο μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόσχας. Με τη διαφορά πως αυτός που απαιτεί ισότητα, είναι αυτός που υπολείπεται, ενώ ο έχων την εξουσία απαιτεί τη διατήρηση και επέκταση αυτής.

Οπότε τι πρέπει να κάνουν οι δυτικοί ηγέτες με τον «ισχυρό άντρα» της Ρωσίας; Δεν μπορούν απλά να απορρίψουν την ιδέα να συναλλάσσονται με τη Ρωσία σε διεθνείς υποθέσεις, όπως σε κοινές κρίσεις πέραν της Συρίας (π.χ. ο περιορισμός των πυρηνικών, τρομοκρατία, κλιματική αλλαγή και η απειλή πανδημικής ασθένειας). Η προσπάθεια απομόνωσης της Ρωσίας, θα οδηγήσει μόνο στην αύξηση της πίεσης που με τη σειρά της θα εξαναγκάσει τη Μόσχα να ενεργήσει με φθοροποιό τρόπο. Διότι όταν κάποιος σπρώχνεται συνεχώς προς τα πίσω, κάποια στιγμή θα φτάσει σε τοίχο και τότε το μόνο που θα απομένει θα είναι να ωθήσει τον εαυτό του μπροστά ασχέτως συνεπειών.

Militaire.gr